Δουλεία και ελευθερία

Ο σύγχρονος άνθρωπος βρίσκεται στον κυκεώνα μιας στυγνής ποικιλόμορφης δουλείας. Οι δυνατοί ασκούν την κυριαρχία τους επί των αδυνάτων. Οι πλούσιοι επικυριαρχούν των πτωχών. Ο άνθρωπος χάνει την υπόστασή του ως πρόσωπο, νουμεροποιείται, μαζοποιείται. Καθημερινά καταδυναστεύεται και εξουθενώνεται οικτρά. Γίνεται αντικείμενο φιλήδονων διαστροφών και φιλόδοξων εμπαθειών. Δέσμιος των παθών του απομακρύνει την Θεϊκή Χάρη. Δούλος της αμαρτίας, αλλά και υπόδουλος του Διαβόλου. Υπόδουλος του θανάτου βιώνει την θνητότητα και φθαρτότητα αναπτύσσοντας τη φιλαυτία. Κινείται με ιδιοτέλεια στα πλαίσια της αύξησης της ατομικότητας και του φόβου του αφανισμού.

Ζει ανειρήνευτα, αφού ο σκοτασμός του νου με τη διάπραξη της αμαρτίας επιφέρει την άρση της Θεϊκής Χάριτος.

Επιζητώντας την αυτονόμησή του, απεξαρτοποιείται από τον Θεό, νιώθει την επίτευξη της χειραφέτησης, αλλά βρίσκεται πολλαπλά εξαρτημένος. Ο εγωκεντρισμός τον οδηγεί στην υποτέλεια, στην αυτοειδωλοποίηση, στην απόλυτη δουλεία. Κυριολεκτικά ζει στη ζοφερή δουλεία και αναζητεί την αληθινή ελευθερία. Επιποθεί την διάρρηξη των δεσμών της σκλαβιάς, την απαλλαγή από την ανελευθερία.

Αλλά ποιά είναι η πραγματική ελευθερία; Ελευθερία αληθινή είναι η θέα του Χριστού, η κοινωνία μαζί Του. Ελεύθερος είναι ο άνθρωπος-πρόσωπο, που ενώνεται με τον Χριστό, αφού γίνεται κατοικητήριο της Τριαδικής Θεότητας.

Με την άσκηση επιτυγχάνεται η κάθαρση της καρδιάς, η διάλυση του σκοτασμού του νου, η επίτευξη του φωτισμού του και κατά συνέπεια βιώνεται η ελευθερία.

Στην όλη ασκητική προσπάθεια της Εκκλησίας εντάσσεται και η νηστεία με στόχο την απαλλαγή του ανθρώπου από την τυραννίδα των παθών, την απελευθέρωσή του.

Επιζητεί ο άνθρωπος την ελευθερία, διεκδικεί ατομικά δικαιώματα, αλλά στην πραγματικότητα είναι δέσμιος της φθοράς του θανάτου. Η υπέρβαση του θανάτου με τη βίωση της μνήμης του θανάτου οδηγεί στην ελευθερία.

Η ελευθερία εκφράζεται και ως αγάπη με τη θραύση των δεσμών του ατομισμού, την αυθυπέρβαση του «εγώ» και την είσοδο στην υπόσταση του «άλλου». Τοιουτοτρόπως επιτυγχάνεται μια αλληλοπεριχώρηση προσώπων, με σεβασμό της ελευθερίας του «άλλου».

Η αληθινότητα της ελευθερίας περνάει μέσα από την Ορθόδοξη Ασκητική. Η βίωση της «εν Χριστώ» ζωής, με πλήρη επίγνωση της αναγκαιότητας της άσκησης και της μετοχής στη Λατρευτική και Μυστηριακή ζωή της Εκκλησίας, εξασφαλίζει την ελευθερία.

Η απαλλαγή του ανθρώπου από την κυριαρχία των παθών, του Διαβόλου, του θανάτου, σηματοδοτεί την αναγέννησή του, με τη μεταμόρφωσή του σε πρόσωπο ελεύθερο. Βιώνεται τότε η αληθινή «εν Χριστώ» ελευθερία. Εξασφαλίζεται η ισορροπία στις διαπροσωπικές σχέσεις.

 Η ειρήνη, η χαρά, η αγάπη εδρεύουν στις ανθρώπινες καρδιές, ως καρπός του Αγίου Πνεύματος και αντανακλούν την ελπίδα. Οι άνθρωποι-πρόσωπα βιώνουν την απεξάρτηση από τα κτίσματα και την εξάρτηση από τον Κτίστη. Ζουν με τον Χριστό, για τον Χριστό, δούλοι Χριστού, αλλά αληθινά απελεύθεροι.

Δουλεία και ελευθερία!

 Η απάρνηση της δουλείας και η ενστέρνιση της ελευθερίας προϋποθέτει αδυσώπητη προσπάθεια και ανένδοτο αγώνα. Είναι ο μονόδρομος για την ευτυχία στη γη και την αιώνια ευφροσύνη στον Ουρανό.

Ελευθερία Κλειδωνιάρη
Εκπαιδευτικός